Fəaliyyət Planı Nədir və Niyə vacibdir?

Hər kəsin həyata keçirmək istədiyi müəyyən  hədəfləri var. Hədəflərinizin kiçik və ya böyük olmasından asılı olmayaraq onlara  səmərəli şəkildə çatmaq üçün bir fəaliyyət planınız olmalıdır. Fəaliyyət planı, hədəfinizə müəyyən bir tarixdə çatmaq üçün bitirməli olduğunuz vəzifələrin siyahısını verən bir vasitədir. Fəaliyyət planınızın uzunluğu və mürəkkəbliyi hədəfinizin mürəkkəbliyindən asılı olacaqdır. 
Bu yazıda bir fəaliyyət planının niyə vacib olduğu və hədəflərinizə çatmaq üçün ideal bir plan qurmağın yolları haqqında məlumat alacaqsınız.

Fəaliyyət planı niyə vacibdir?

Hərəkət planı hədəflərə çatmaq üçün çox vacibdir.  Bu plan sizi hədəflərinizə doğru addımlamaq üçün motivasiya etməklə bərabər, məqsədinizə daha qısa zamanda çatmağınıza kömək edəcək.
Heç bir şey etməyi planlaşdırıb daha sonra təxirə salmısınız? Mütəşəkkil bir fəaliyyət planına sahib olmaq, tam olaraq nə etməli olduğunuzu və hər tapşırığı  nə vaxt bitirməli olduğunuzu göstərən bir xəritədir və sizi motivasiya edərək süründürməçiliyin öhdəsindən gəlməyinizə kömək edəcəkdir. Hədəflərinizi reallaşdırmaq üçün bir planınız olmadığı təqdirdə təxirə salmaq sizin üçün çox asan olacaq bu da hədəflərinizə çatmağınıza maneə yaradacaq.  
Motivasiyanı itirə bilərsiniz, ancaq bir fəaliyyət planı yaratdıqdan sonra, tapşırıqların hamısı mütəşəkkil, addım-addım verildiyi üçün hədəfinizə doğru gedən yola davam etmək sizin üçün asan olacaq. 
Fəaliyyət planı həm də irəliləyişinizi izləməyə kömək edəcəkdir. Başlanğıc və bitmə tarixiniz olacaq və hər addımı bitirməyin təxminən nə qədər vaxt aparacağını biləcəksiniz. Bununla yanaşı, hədəfinizə doğru getdiyiniz yolda qarşılaşa biləcəyiniz problem və fürsətləri əvvəlcədən görməyinizə və mümkün həll yollarını müəyyən etməyinizə də kömək edəcək. 
Fəaliyyət Planı necə yaradılır?

Fəaliyyət planı yaratmaq üçün izləməyiniz lazım olan 6 addım:
1. Hədəfinizi müəyyənləşdirin
Bir fəaliyyət planı yaratmaq istəyirsinizsə, əvvəlcə hədəfinizi bilməlisiniz. Bunu effektiv şəkildə həyata keçirmək üçün SMART hədəflər təyin etdiyinizdən əmin olun. SMART məqsədlər əsasən 5 tələbə cavab verməlidir:  “Dəqiq”,  “Ölçülən”, “Əldə edilə bilən”, “Uyğun”  və “Zaman əsaslı". 
Dəqiq (Specific) - hədəfə çatmaq üçün hədəfi dəqiq müəyyənləşdirməlisiniz. Qarşıya qoyduğunuz məqsəd sizin üçün aydın və konkret olmalıdır. 
Ölçüləndir (Measurable) – hər bir hədəfin bir ölçü meyarı vardır. Hədəfinizə uyğun ölçü meyarını müəyyən edin. Məsələn, kilo itirmək istəyi  ölçüləbilən bir hədəf deyil, "30 kilo itirmək istəyirəm" artıq ölüçləbilən bir hədəfdir. 
Əldə edilə bilən ( Attainable) - hədəfinizin real olduğundan əmin olun. Bir ayda 30 kilo itirmək mümkün deyil, ancaq 3 ayda 30 kilo itirmək edə biləcəyiniz bir şeydir.
Uyğun ( Relevant)- hədəfin sizin üçün çox vacib olduğundan əmin olun. Bu, prosesin kritik bir hissəsidir. Niyə edirsən? Sizin üçün niyə vacibdir? Məqsədinizin dəyərlərinizə uyğun və sizə məxsus olduğundan əmin olun. Yalnız həmyaşıdlarınızın təzyiqi və ya əsas dəyərlərinizlə ziddiyyətli bir səbəbə əsaslanaraq hədəf müəyyənləşdirməyin.
Zaman əsaslı (Timely) - müəyyən bir başlanğıc və bitmə tarixiniz olmalıdır. Hədəfinizin bir çox addımı varsa, hər addımın nə qədər çəkəcəyini də bilmək sizin üçün faydalı olacaq.
Kilo itkisi nümunəmizdə məqsəd belə ola bilər: “Fiziki və zehni sağlamlığımda olmaq istədiyim üçün 3 ayda 30 kilo arıqlamaq istəyirəm. Daha enerji olmaq  istəyirəm və uşaqlarım üçün yaxşı bir nümunə göstərmək istəyirəm. Sağlamlığın çox vacib olduğunu bilmələrini istəyirəm. ”
2. Fəaliyyət Planınızı yaratmaq üçün bir vasitə seçin
Fəaliyyət planınızı yaratmaq üçün istifadə etdiyiniz vasitə planınızın mürəkkəbliyindən asılı olacaqdır. Böyük, mürəkkəb bir planınız varsa, sizə kömək edəcək xüsusi bir proqrama ehtiyacınız ola bilər.
Əksər fəaliyyət planları, Microsoft Excel və ya Word kimi asanlıqla istifadə edilə bilən proqram təminatı ilə edilə bilər. Çox sadə bir fəaliyyət planı bir kağıza da yazıla bilər.
3. Seçimlərinizi siyahıya alın və müqayisə edin
Məqsədinizi müəyyən etdikdən sonra hədəfinizi reallaşdırmaq üçün bütün mümkün yolları müəyyən edin. Qeyd etdiyiniz seçim variantlarından sizin üçün ən uyğun və faydalı olanı tapmaq üçün müqayisə aparın. Elə yuxarıdakı çəki itirmək nümunəmizlə davam edək. Əgər çəki itirmək istəyirsinizsə bunun üçün istifadə edə biləcəyiniz müxtəlif pəhriz variantlarını araşdırıb sonra hər birinin müsbət və mənfi cəhətlərini sadalayın. Lazım gələrsə araşdırma apardığınız sahədəki mütəxəssislərdən kömək alın. 
4. Büdcənizi dəqiqləşdirin və mümkün resursları müəyyənləşdirin
Bütün hədəflər müəyyən bir büdcə tələb etmir, lakin bir çoxu bunu tələb edir. Büdcənizi əvvəldən müəyyənləşdirin. Sonra planın hər addımını tamamlamaq üçün lazım olan resursları müəyyənləşdirin.
Hədəflərinizə çatmaq üçün əsas resurslar vaxt, pul, insanlar və texnologiyadır. İstifadə etmək istədiyiniz müəyyən texnologiyalar ola bilər, ancaq onları almaq üçün kifayət qədər pulunuz olmaya bilər. Kifayət qədər pulunuz varsa, daha çox texnologiya ala və müəyyən addımları tamamlamağınıza kömək etmək üçün daha çox insanı işə götürə bilərsiniz, bu da hədəfinizə daha tez çatmaq üçün vaxtınızı azaldır.
5. Atmalı olduğunuz addımları sadalayın
Əvvəlcə hədəfinizə çatmaq üçün atmalı olduğunuz addımların ətraflı, prioritet siyahısını yaradın. İlk addımdan başlayıb sonuncuyla bitirin. Bəzi addımlar bir sıra digər addımları da əhatə edəcəkdir. Daha sonra, bütün addımları və məqsədə çatmağınıza kömək edəcək  bütün alt addımları sənədləşdirdiyinizdən əmin olun. Zəruri hallarda addımların yerinə yetirilməsindən kimin cavabdeh olduğunu da göstərin. Addımları bitirmək üçün lazım olan alətləri, texnologiyaları və digər şeyləri, bu şeylərin qiyməti ilə birlikdə əlavə edin. Sonra büdcəniz daxilində fəaliyyət göstərdiyinizə əmin olun.
Nəhayət, hər addımı bitirmək üçün nə qədər vaxt lazım olduğunu sənədləşdirin. Sizə kömək edən insanlar varsa, hər addımı başa çatdırmaq üçün nə qədər vaxt lazım olduğunu dəqiqləşdirmək üçün onlarla məsləhətləşin.
6. Planınızı izləyin və tənzimləyin
Planınızı icra etməyə başladıqdan sona davamlı olaraq hər tapşırığı vaxtında yerinə yetirdiyinizdən, mövcud büdcənizə uyğun hərəkət etdiyinizdən və atdığınız adımların səmərəliliyindən  əmin olmaq üçün onu yaxından izləməli və tənzimləməlisiniz. Planın dəyişəbilən olduğunu da diqqət mərkəzində saxlayın. Əgər proses ərzində planınızın səmərəli olmadığını müəyyən etsəniz, demək müəyyən dəyişikliklər etmək və daha səmərəli yollardan istifadə etmək lazımdır. Bəzi şeylər ilkin qiymətləndirmənizdən  baha başa gəlirsə, daha qənaətli variantlardan istifadə etməlisiniz. 

Bir fəaliyyət planı yaratmaq sizə dəqiq bir istiqamət verir. Hədəflərinizə effektiv və vaxtında çatmanıza kömək edəcək bir bələdçi rolunu oynayır.
Yaxşı hazırlanmış bir fəaliyyət planı, sizi motivasiya edəcək və  hədəfinizə sadiq qalmağınıza kömək edəcəkdir. 
Həmişə “Niyə” sualı ilə başlamağı unutmayın. Hədəfinizin sizin dəyər və istəklərinizə uyğun  olduğundan əmin olun. Bir çox insan məqsədlərini təxirə salır və ya həyata keçirə bilmir, çünki onlara çatmaq üçün güclü bir səbəbi yoxdur.
Fəaliyyət planınız bu hədəflərə çatmanıza kömək edəcək və işinizi bitirdikdə sonra özünüzlə qürur duyacaqsınız.